Vincent
Van Peteghem

De ministerraad heeft het Federaal Actieplan Administratieve Vereenvoudiging (FAAV) goedgekeurd. Het plan van Minister van Vereenvoudiging Vincent Van Peteghem omvat 
78 concrete maatregelen die vanaf 2026 worden uitgerold. Een plan voor minder drempels, minder verplichtingen en minder papierwerk voor ondernemers, verenigingen en burgers.

Het vereenvoudigingsplan is het resultaat van een brede bevraging van werkgevers- en middenveldorganisaties, federale administraties en bevoegde ministers. Uit meer dan 600 voorstellen werden maatregelen geselecteerd die snel een tastbare impact hebben op domeinen waar vandaag de meeste administratieve druk wordt ervaren. 

En die druk is hoog. In een recente enquête uitgevoerd door de FOD BOSA en Statbel geeft slechts 1% van de zowat 8000 bevraagde ondernemers aan dat ze het gevoel hebben dat de administratieve lasten de afgelopen jaren gedaald zijn. 

“Administratieve vereenvoudiging is een socio-economische hervorming. Het biedt ondernemers, investeerders en burgers tijd om te ondernemen, investeren en zich te engageren. Met dit plan vertaalt de regering die ambitie naar doelgerichte acties. Acties die nauwgezet worden opgevolgd, zodat vereenvoudiging voelbaar wordt in de praktijk.”

Vincent Van Peteghem, Vice-eersteminister en minister van Begroting, 
bevoegd voor Administratieve Vereenvoudiging

VAN WOORDEN NAAR DADEN: HET ONLY ONCE-PRINCIPE VERANKERD

Het actieplan zet voor het eerst stappen om het only once-principe structureel te verankeren. Het ultieme beleidsdoel blijft dat burgers en ondernemingen informatie slechts één keer moeten aanleveren. Gegevens die beschikbaar zijn bij de overheid, moeten automatisch en veilig worden hergebruikt. Dit principe wordt verankerd in regelgeving én in enkele concrete voorstellen. 

Zo zullen financiële instellingen bijvoorbeeld bewijsstukken gekoppeld aan het UBO-register kunnen raadplegen zodat ondernemers deze niet telkens moeten zoeken bij elk contact met hun bank. 

MINDER DREMPELS VOOR ONDERNEMERS

Ondernemen mag geen administratief hindernissenparcours zijn. Het FAAV heeft grote aandacht voor ondernemers en vereenvoudigt bijvoorbeeld vergunningen, meldingen en registraties door ze maximaal te bundelen in één digitaal loket, vooraf ingevuld met bestaande gegevens. Dubbele rapporteringen verdwijnen, verouderde erkenningsplichten worden geschrapt en terugkerende verplichtingen worden structureel verankerd. Zo krijgen ondernemingen meer ruimte voor groei, innovatie en tewerkstelling.

Drie concrete voorbeelden:

• De administratieve rompslomp rond tijdelijke en economische werkloosheid wordt teruggedrongen;

• De aanvragen voor verblijfs- en werkvergunningen voor buitenlandse werknemers worden samengebracht in één procedure;

• De rapporteringsverplichtingen voor bouwondernemingen worden vereenvoudigd, met behoud van de nodige veiligheidsnormen.

MINDER VERPLICHTINGEN VOOR VERENIGINGEN

Verenigingen en hun vrijwilligers vervullen een belangrijke maatschappelijke rol, maar botsen te vaak op onevenredige verplichtingen. Het actieplan verlaagt drempels door procedures te vereenvoudigen en kosten weg te nemen. Documenten worden eenvoudiger en goedkoper neergelegd, rapporteringsplichten worden proportioneel en digitale processen vervangen aangetekende zendingen. Het uitgangspunt is helder: energie van verenigingen moet naar mensen gaan, niet naar administratie.

Drie concrete voorbeelden:

• Vzw’s en stichtingen zullen jaarrekeningen kosteloos en digitaal kunnen neerleggen bij de Nationale Bank in plaats van tegen betaling en op papier bij de griffie;

• Bij een aanpassing van het intern reglement, moeten niet langer alle statuten aangepast worden bij de notaris;

• De meldingsplicht voor vrijwilligerswerk voor ambtenaren, pre-gepensioneerden en werkzoekenden wordt geschrapt.

MINDER PAPIERWERK VOOR BURGERS

Ook burgers zullen vereenvoudiging merken in hun contact met de overheid. Steeds meer aanvragen en attesten zullen online kunnen gebeuren, zonder verplaatsing naar het loket. De overheid zal gegevens die ze al heeft maximaal opnieuw gebruiken. En brieven en beslissingen zullen veilig digitaal worden bezorgd. Dat zal zorgen voor minder papier, minder stappen en snellere verwerking.

Drie concrete voorbeelden:

• Voor wie borstvoeding geeft tijdens de werkuren zal één verklaring volstaan in plaats van een maandelijks medisch attest;

• Ouders die hun kind vaccineren tegen polio zullen dit niet langer zelf moeten melden bij hun gemeentebestuur;

• Een uittreksel uit het strafregister zal eenvoudig online kunnen worden aangevraagd, waardoor een bezoek aan het gemeentehuis overbodig wordt.

JAARLIJKSE EVALUATIE EN AANVULLING

Dit eerste vereenvoudigingsplan is niet het eindpunt, maar een beleidsinstrument dat de volledige legislatuur zal worden gebruikt. Het plan wordt dankzij projectfiches per maatregel strikt opgevolgd en jaarlijks geactualiseerd, met ruimte voor nieuwe voorstellen. Zo blijven we luisteren, bijsturen en verbeteren. 

Een vernieuwd digitaal meldpunt is daarvoor in volle voorbereiding en zal begin 2026 worden gelanceerd.