Minister Van Peteghem lanceert actieplan in strijd tegen fiscale en sociale fraude

Minister van Financiën Vincent Van Peteghem lanceert als voorzitter van het College voor de strijd tegen de sociale en fiscale fraude een actieplan met 29 actiepunten. Het actieplan komt er snel na de heropstart van het college en zet de ambities van de regering in de strijd tegen fraude kracht bij. Van meer samenwerking tussen de fiscus en het gerecht, een striktere controle op grote bouwwerven tot het verplicht aanbieden van elektronische betaalmogelijkheden.

“Fraudebestrijding is een absolute prioriteit voor deze regering. Het kan niet dat mensen die eerlijk en op tijd hun deel bijdragen meer belastingen moeten betalen omdat enkelen er bewust voor kiezen om te frauderen. Vandaag ligt een breed gedragen plan op tafel en dat is bijzonder belangrijk. Fraudeurs profiteren nog te veel van verdeeldheid in de aanpak van fraude. Met dit actieplan brengen we daar verandering in.”

Vincent Van Peteghem, Minister van Financiën, bevoegd voor de Coördinatie van de Fraudebestrijding

We mogen niet wachten om fraude daadkrachtig aan te pakken. Zeker niet op een moment dat we als samenleving alle middelen kunnen gebruiken om ons herstel en onze relance na de crisis kracht bij te zetten. Minister Van Peteghem bracht als bevoegd Minister het college voor de fraudebestrijding eind vorig jaar dan ook voor het eerst in lange tijd opnieuw samen. Het gaat om verschillende diensten binnen de FOD Financiën, de economische inspectie, de Kruispuntbank Sociale Zekerheid, de gerechtelijke politie, het college van procureurs-generaal en de federale procureur.

Het doel was om samen met alle betrokkenen spoedig een actieplan klaar te hebben. En dat ligt vandaag na enkele maanden constructief werken op tafel. “Als coördinerend minister in de strijd tegen de fraude was het mijn doel om tot een plan te komen waar iedereen achter staat. Dat vroeg wat werk in de luwte, maar het resultaat is een breed gedragen plan. Fraudeurs profiteren van verdeeldheid in de aanpak van fraude. Daarom kiezen we met dit actieplan voor meer samenwerking, meer coördinatie en meer informatie-uitwisseling”, zegt Van Peteghem.

Een eerste belangrijk actiepunt is om de barrières tussen de Bijzondere Belastinginspectie (BBI) en het gerecht weg te werken bij de aanpak van ernstige fiscale fraude en een vlotte samenwerking mogelijk te maken. Die strikte scheiding was in het verleden meermaals een belemmering om grootschalige fraude efficiënt aan te pakken. Fraudedossiers aanpakken en bestuderen vragen een grote expertise. Als het gaat om milieucriminaliteit, voedselveiligheid en economische misdrijven of sociale fraude wordt er al nauw samengewerkt tussen de administratie en bijvoorbeeld de politie. Die lijn trekt Minister Van Peteghem nu door naar de aanpak van ernstige fiscale fraude, zoals bij georganiseerde misdaad.

Consumenten zullen vanaf begin volgend jaar in elke handelszaak elektronisch kunnen betalen. Daarmee bouwt het actieplan verder op een wetsvoorstel van CD&V-kamerlid Leen Dierick. Zonder de mogelijkheid om cash betalen uit te sluiten, moet de handelaar zeker één vorm van elektronisch betalen aanbieden. Welke vorm? Dat kiest de handelaar. Dat kan een klassieke betaalterminal zijn, maar ook betalen met de smartphone of smartwatch met diensten als Payconiq mag worden aangeboden als alternatief voor cash. Daarmee zetten we niet enkel in op meer klantvriendelijkheid, maar zullen de inspectiediensten ook sneller zicht krijgen op mogelijke fraude. De sector zal de komende maanden nauw betrokken worden in de uitwerking van dit actiepunt.

De geregistreerde kassa’s, de zogeheten ‘witte kassa’s’ worden na 10 jaar gemoderniseerd.  Vandaag zijn die nog analoog en kan de fiscus ze enkel manueel controleren. Net zoals andere landen willen we gaan voor een online monitoring, waarbij de verrichting onmiddellijk wordt doorgestuurd. Zo kan sneller worden gedetecteerd waar er echte grootschalige fraude zit en kunnen fysieke controles veel efficiënter worden ingezet."

We verscherpen de controle op grootschalige infrastructuurprojecten en bouwwerven. Vandaag zien we: hoe groter de bouwwerf, hoe meer kans op fiscale of sociale fraude. Dat is zeker niet altijd omdat men ter kwader trouw is, maar ook omdat het vaak ingewikkeld is. Nu controleren de diensten achteraf op fouten om misgelopen ontvangsten terug te vorderen, maar om het risico te verkleinen zullen aannemers vroeg in het proces gecontacteerd worden om hen op hun verplichtingen te wijzen. Iedereen betrokken in een project zal dus op voorhand een signaal krijgen over welke bijdragen men moet leveren. Als die cijfers achteraf niet overeenkomen, kan men overgaan tot controle.

Justitie, Economie en Financiën zullen vanaf nu de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) intensief screenen om spookbedrijven te detecteren én ook op te doeken. Er zijn naar schatting 100.000 à 200.000 bedrijven die in het KBO staan waar geen enkele activiteit meer te bespeuren is. Dat werkt fraude mogelijk in de hand. Tijdens de coronacrisis zagen we bijvoorbeeld dat zo'n vennootschap werd overgenomen en snel werd ingeschreven als horecazaak, om overheidssteun aan te vragen. Met dit actiepunt willen we dit aan de bron aanpakken, zodat er minder kansen zijn om te frauderen.

Wie herhaaldelijk en na een lange reeks aanmaningen zijn of haar fiscale verplichtingen niet nakomt, zal minder kansen krijgen om daarmee weg te komen. Vandaag kunnen politie en douane al ANPR-camera's inzetten om bestuurders aan de kant te zetten om openstaande verkeersboetes te laten betalen. De nodige wetsontwerpen worden voorbereid om dit uit te breiden naar fiscale en niet-fiscale schulden, die na vele herhaaldelijke aanmaningen nog steeds niet betaald werden. Het gaat om personen die ondanks een hele invorderingsprocedure telkens weigeren te betalen. Het gaat dus zeker en vast niet om mensen voor wie al een afbetalingsplan is opgesteld. De bedoeling is om de kwaadwillige wanbetalers hun eerlijke bijdrage te doen betalen.