Nieuw seksueel strafrecht beschermt minderjarigen en zet slachtoffers steeds centraal
De federale regering gaf tijdens de Ministerraad groen licht voor de hervorming van het seksueel strafrecht. De hervorming zorgt voor meer bescherming van minderjarigen en zet slachtoffers van alle vormen van seksueel geweld en misbruik steeds centraal. Of het nu gaat om verkrachting, aanranding van de eerbaarheid, voyeurisme of het verspreiden van beeldmateriaal: de straffen worden zwaarder en de meest kwetsbare personen worden beter beschermd.
“Het seksueel strafrecht is onderdeel van het strafwetboek dat in de 19e eeuw werd geschreven. Het seksueel strafrecht is in de loop van de jaren dan ook zo verouderd geraakt dat het amper overeenkomt met de waarden en normen die we vandaag kennen en koesteren. Deze hervorming brengt de wet naar de 21e eeuw en zorgt voor maximale bescherming van kwetsbare personen en slachtoffers. Tegenover ingrijpende feiten moeten ingrijpende straffen staan, dat is maar logisch.”
Vincent Van Peteghem, Vice-eersteminister en Minister van Financiën
We verzwaren de straffen voor alle vormen van seksueel geweld en -misbruik
In het huidige strafwetboek worden nog te vaak lichte straffen geplaatst tegenover heel zwaarwichtige feiten. Dat pakken we nu aan voor álle vormen van seksueel geweld en seksueel misbruik. Verkrachting kan vandaag bijvoorbeeld maximaal bestraft worden met een gevangenisstraf van 5 jaar. De nieuwe wetgeving zal dit verdubbelen. Een strafmaat die nog kan verzwaren als er sprake is van verzwarende omstandigheden, zoals bedreiging of betrokkenheid van kwetsbare personen of minderjarigen.
We zetten de slachtoffers centraal
In de 19e eeuw was er nog veel aandacht voor maatschappelijke rust en de bescherming van de vaak mannelijke daders in de nasleep van gepleegde feiten. Dat is vandaag uiteraard ontoelaatbaar en onverdedigbaar. Het vernieuwde seksueel strafrecht heeft daarom een heel belangrijke doelstelling: slachtoffers beschermen door hen centraal te stellen, ook in het bepalen van de strafmaat. De impact op het slachtoffer zal steeds doorwegen.
We hebben aandacht voor nieuwe vormen van strafbare feiten
De manieren waarop en media waarmee de eerbaarheid van slachtoffers kan worden geraakt, is sinds de 19e eeuw uiteraard ingrijpend veranderd. In tijden van smartphones en sociale media is het logisch dat er potentiële celstraffen staan tegenover het ongewenst verspreiden van seksueel getint beeldmateriaal. Daarnaast wordt ook de definitie van voyeurisme gemoderniseerd: het slachtoffer moet niet meer helemaal bloot zijn. Wie stiekem foto’s neemt die de integriteit van personen raakt, is vanaf nu strafbaar. Ook hier staat het slachtoffer centraal.
We geven jongeren meer vrijheid, maar zijn heel streng voor misbruik
Uit onderzoek is gebleken dat de grens van 16 jaar niet strookt met de huidige realiteit als het gaat over seksuele meerderjarigheid. Daarom bouwt het nieuw seksueel strafrecht een buffer in. Jongeren van 14 tot 16 jaar kunnen instemmen met seksuele handelingen met een andere jongere die maximaal twee jaar ouder is. Zo vermijden we dat jongeren strafbaar zouden zijn wanneer ze met onderlinge instemming seks hebben. Om minderjarigen maximaal te beschermen ligt de leeftijdsgrens voor het met onderlinge toestemming verspreiden van seksueel getinte beelden op 18 jaar.
Naast meer vrijheid komt er ook meer bescherming: de betrokkenheid van minderjarigen bij seksueel geweld of seksueel misbruik vormt steeds een verzwarende omstandigheid en leidt automatisch tot zwaardere straffen.
We maken sekswerk legaal, maar blijven streng voor uitbuiting en pooiers
Vandaag hanteert men een gedoogbeleid als het gaat om prostitutie, maar dat zorgt voor veel onzekerheid bij de sekswerkers, zeker als het gaat om arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Om duidelijkheid en rechtszekerheid te bieden halen we het sekswerk daarom uit de strafwet. De volgende stap is het uitwerken van een sociaal statuut voor sekswerkers. De bevoegde ministers gaan daarvoor de komende maanden in overleg met de sector. Uitbuiting en pooierschap blijven uiteraard wel strafbaar, net zoals het reclame maken door derden.
