Drugsvangsten Zaventem

Dames en Heren,

Bedankt dat u vlak voor de feestdagen tijd maakt om ook dit jaar aanwezig te zijn op deze persconferentie, georganiseerd door onze douane.

We zijn hier opnieuw samen in onze nationale luchthaven van Zaventem. Vandaag en tijdens de persconferentie kort na nieuwjaar in de haven van Antwerpen, zijn traditioneel momenten waarop ik besef hoe snel het afgelopen jaar is voorbijgevlogen.

Maar het zijn bovenal momenten waarop ik heel graag samen met u ontdek welke successen onze douane het afgelopen jaar heeft geboekt in de strijd tegen illegale handel en drugstrafiek.

En het zal u hoogstwaarschijnlijk niet verwonderen, maar de douane kan ook dit jaar opnieuw recordvangsten voorleggen. Dat vraagt veel energie en vakmanschap van onze mensen. Daarvoor verdienen ze dan ook alle lof en respect.

En ik wil beide werksituaties absoluut niet tegenover elkaar plaatsen, maar voor het verhaal dat we hier vandaag vertellen, is het wel belangrijk om te weten dat we in de luchthaven van Zaventem niet te maken hebben met grote containers, zoals we die kennen in onze zeehavens. Hier focust de douane zich op de controle van pakketten via post- en koeriersbedrijven en uiteraard de commerciële passagierstrafiek.

Als u straks de exacte cijfers van de drugsvangsten ziet, moet u die dan ook in de context van de realiteit op het terrein interpreteren. Zo hebben onze mensen het afgelopen jaar bijvoorbeeld bijna 5 ton qat, 2 ton precursoren en 200 kilogram cocaïne onderschept in enveloppes, pakketjes en in het bezit van commerciële passagiers.

Wie het gewicht van deze coke-vondsten in het licht van de vele tonnen in de zeecontainers maar een peulschil vindt, moet zich maar eens voorstellen dat dit overeenkomt met het gewicht van vier zakken cement. Dat betekent dat er uitstekend speurwerk werd geleverd.

De dagelijkse inspanningen die onze Douane levert in de strijd tegen de internationale handel in verdovende middelen zijn dan ook van het allergrootste belang. Zowel om de drugs te onderscheppen als om de reputatie van ons land te beschermen. Want elk pakketje met drugs dat in het buitenland wordt onderschept met België als herkomstland is een deuk in ons imago.

Zeker omdat onze diensten jaar na jaar vaststellen dat ons Belgisch postnetwerk nog steeds wordt misbruikt door criminelen. Ondanks reeds uitstekende samenwerking met tal van buitenlandse autoriteiten merken we dat bijvoorbeeld Nederlandse criminele organisaties steeds vaker gebruikmaken van het Belgische postnetwerk. Postpakketten met drugs worden via Belgische postkantoren, postpunten, pakjesautomaten en koeriersbedrijven in ons postnetwerk gebracht.

Nederland staat namelijk hoog in risicoanalyses van landen overal ter wereld als het gaat om het verzenden van synthetische drugs in postpakketten. Het doel van de criminelen is de Nederlandse herkomst van de zending afschermen.

De Administrateur-Generaal van de Douane, Mijnheer Vanderwaeren en onze douanemedewerkers zullen u straks tonen hoe zij op het veld aan de slag gaan, maar ik kan u nu al vertellen dat de controle op de stroom postpakketten en commerciële passagiers onze Douane voor heel wat extra uitdagingen stelt.

Deze uitdagingen zijn vaak niet nieuw, denk maar aan:

•  de veelheid van bestemmingslanden
• de creativiteit van criminelen om de drugs te verstoppen
  • Zo tonen we u straks voorbeelden van een tuinkabouter gemaakt uit pure MDMA en ketamine verstopt in koperen buizen en soepkommen.
  • Maar we zien ook dat er opnieuw veel meer gevallen zijn van boleta-slikkers. Mensen die levensgevaarlijke hoeveelheden drugs in kleine bolletjes inslikken en op hun bestemming opnieuw uitscheiden. Ook daar zal u straks verschillende voorbeelden van te zien krijgen.
• En er is ten slotte het gekende probleem van identiteitsfraude, dat identificatie van afzenders en bestemmelingen bijzonder moeilijk maakt.

Maar de drugscriminelen zaten het afgelopen jaar  ook niet stil. Ook niet als het gaat om vormen van nieuwe synthetische drugs. En dan is het cruciaal dat we niet wachten tot deze drugs in onze lucht- en zeehavens opduiken, maar ons voorbereiden op wat eventueel kan komen. En dat is wat onze douane doet in het geval van de levensgevaarlijke drug fentanyl.

Het enorm verslavende fentanyl heeft in de VS al vele duizenden slachtoffers gemaakt als een goedkoper versie van heroïne. Het is een stof met een bijzonder goedkope productiekost en een werking die tientallen malen sterker is dan die van morfine. Het wordt gebruikt als een goedkope vorm van heroïne, maar de gevolgen zijn vele malen dodelijker.

Onlangs verscheen in de media dat er een grote stijging was in de vondsten van fentanyl is in ons land door de douane. Maar die cijfers wil ik vandaag samen met de douane toch in de correcte context plaatsen. Want gelukkig beperkt de vondst in ons land zich voorlopig tot een kleine 10 gram.

Maar dat wil niet zeggen dat we het gevaar wegwuiven, integendeel. We zijn bijzonder alert, want het gevaar is groot. Experten geven aan dat 3 milligram, ik herhaal: milligram, genoeg is om een volwassen mens te doden. Zo zal u straks een filmpje te zien krijgen, waarin een Amerikaanse hulpagent in aanraking komt met fentanyl tijdens een routinecontrole en daarbij bijna het leven laat.

We doen er dan ook alles aan om onze mensen te beschermen tegen deze en reeds gekende gevaren, verbonden aan het dagelijkse werk op het terrein.

En daarvoor investeert de federale regering ook dit jaar opnieuw stevig in de douanediensten hier in de luchthaven van Zaventem. Het gaat om een investering in nieuw scan- en detectiemateriaal ter waarde van 880.000 euro. Materiaal op maat van de heel specifieke taken verbonden aan de controles hier op de luchthaven, zoals een bodyscan voor boleta-slikkers en scanners die luchtvracht kunnen controleren zonder dat deze gelost moet worden.

Want dames en heren,

Het is duidelijk dat de strijd tegen de handel in drugs en andere illegale middelen élke dag opnieuw gevoerd moet worden. Kant-en-klare oplossingen liggen helaas niet voor het rapen.

Enkel  vakwerk, samenwerking en blijvende investeringen zullen ons toelaten stappen te zetten in de continue strijd tegen drugscriminelen.

Ik zou daarom graag afsluiten met een oprechte bedanking voor het doortastende werk dat onze douaniers leveren op het terrein. Zij zorgen niet enkel dat we klappen toedienen aan de criminele wereld, maar ook dat de reputatie van België als een betrouwbare open economie wordt beschermd.

Veel dank en prettige feestdagen gewenst!